Ayrim savollarga, ayrim javob.
1) Sizning tashkilotingiz yagona mafkuraviy(ideologia-dunyo qarash)pozitsiyaga egami? U qanday qayd etilgan?
Hozirda, kelajakda yoki o'tmishda ehtiyoj tug`ilihi mumkin bo'lgan ma'lum bir tashkilot haqida mavhum gapirganda shuni aytish mumkinki, bunday tashkilot faqat ommaviy ehtiyoj, haqiqiy zarurati tug`ilgandagina o`zi to`g`risida e'lon qilishi tavsiya etiladi. Aks holda, zamonaviy rus (Ukraina, Qozog'iston va boshqalar) sharoitida o'zingizni "tashkilot", "partiya" yoki "imperiya" deb e'lon qilish faqat tegishli "anti-imperialistik" tuzilmalar uchun foydalidir. Boshqacha qilib aytganda, savol qabul qilib bo`lmaydigan shaklga ega va unga yagona javob shuki, hech qanday tashkilot mavjud emas va rejalashtirilmagan
"U yoki bu" guruhlarning yagona pozitsiyasi masalasiga kelsak. To'g'ri pozitsiya-bu har doim noto'g'ri tushunchalar ichida suzuvchi tiqinga o`xshaydi. Agar to'g'ri pozitsiya mavjud bo'lsa, unda ushbu pozitsiya tarafdorlari foydasiga bo`lishi yoki bolmasligidan qat'i nazar, bu yagona pozitsiyadir. Bu hamma qo`shilishi kerak bo'lgan, lekin hamma ham buni qila olmaydigan pozitsiyadir. Ammo hamma ham unga qo`shilmadi, bu holda u qanday qilib yagona bo'lishi mumkin? Faqat asl haqiqat tarafdorlari birlikni tashkil qiladi. Biroq, tabiat va jamiyatda pozitsiyaning sof shakllari mavjud emas. Yagona pozitsiyani qabul qilish shartlari to'g'ri pozitsiyani chuqurroq rivojlantirish jarayonida shakllanadi. Uning rivojlanishiga yetarlicha aqllarni jalb qilish lozim. Shu bilan birga, jalb qilinganlar bitta pozitsiyani to`g`ri rivojlantiradigan va uni noto`g`ri pozitsiya bilan almashtirmaydiganlardan iborat bo`lishi lozim. Haqiqat va yakdillik(xamfikrlik) uchun kurashish kerak. Bu jarayonda bitta pozitsiyaning rivojlanishi, ham boshqalarning rivojlanishi sodir bo'ladi.
Eng ilg'or(mahoratli,epchil) elementlar hamma uchun javob bera oladimi? Oxir oqibat kim g'alaba qozonadi: ilg'or(mahoratli,epchil) yoki ilg'or bo'lmagan(mahoratsiz) elementlar? Ilg'or(mahoratli,epchil)va ilg'or bo`lmagan(mahoratsiz)elementlar deb hisoblash huquqiga kim ega? Buning natijasini kurash hal qiladi. To'g'ri pozitsiya mavjud, haqiqat mavjud va "haqiqatlar plyuralizmi"esa kichik burjua yolg`onidir. Haqiqat va undagi yakdillikka(xamfikrlika) intilish kerak. Shunday bo`ladiki, noto'g'ri tushuncha qisqa muddatda g'alaba qozonadi. Shunday bo`ladiki, haqiqat qisqa muddatda mag'lubiyatga uchraydi. Lekin oxir oqibat, haqiqat g'alaba qozonadi.
Siz adashganingizni yoki haqligingizni qanday tushunish mumkin? Hech narsani ikkilanmasdan qilishning iloji yo'q, shun bilan birga hech narsani uning to'g'riligiga ishonch hosil qilmasdan qilish mumkin emas. Biz haqiqatni izlashimiz, unga ishonishimiz, uning uchun kurashishimiz kerak, lekin oxir-oqibat siz nototg`ri tomonida qolishingiz mumkinligidan qo'rqmaslik kerak. Agar siz noto`g`ri tomonda qolgan bo`lsangiz, sizni ag'darib tashlaydiganlar topiladi. Oxir oqibat odamlarning irodasi tufayli haqiqat yoki yolg'on vaqtincha g'alaba qozonadi.
Chuqurroq rivojlantirishni talab qiladigan va ko'rib chiqilgan masalalarning o`zi bilan to`xtab qolmaydigan yagona pozitsiyaning eskizlari bilan “Ommaviy ishchilar harakati bo'lmagan davrda kommunist kim bilan va qanday ishlaydi?”, “To`g`ri yo`ldan keting, o'rtoqlar!”, “Ichki ishlar xodimi dialektikasi. Zamonaviy militsiyaning sinf bilan bog`liq mohiyati masalasi”, “Ishchi va militsiya deputatlari Kengashlari uchun!”, “So`llar(kommunistlar). Nima uchun sizni yaxshi ko`rmaymiz", "Sizning so`l(kommunistik fiklaringiz) Fukongiz [Mishel Fuko-fransuz faylasuf,teoretik,ta'rixchi va madaniyatshinos] juda bo`sh yoki Heil Heidegger(Xaydeggerga salom)!" [Martin Xaydegger-nemis faylasuf] deb nomlangan materiallarda va DHARMA1937 tg kanalidagi #qandaytushunishkerak xeshtegi ostidagi manbalarda tanishishingiz mumkin. Shuningdek, biz hali ham tegishli ravishda ko'tarilmagan quyidagi masalalarni muhim deb hisoblaymiz: inqilobiy harakatdagi uzluksizlikning(q'oldan-q'olga utish) roli, "qonuniy marksizm" ning yangi nashri, ziyolilarning sinfiy tabiati va uning roli, proletariat tomonidan yangi sharoitlarda mafkuraviy gegemonlikka erishish shakllari va usullari, kommunizm ekspluatatsion ijtimoiy-iqtisodiy shakllanishlar blokidan chiqish sifatida (ya`ni insoniyatning sivilizatsiyadan chiqishi haqida) va boshqalar.
2) Marksizm siz uchun nima?
Ob'ektiv ravishda, marksizm-bu proletariatni o'z kuchlari bilan ozod qilish haqidagi ta'limot. Subyektiv ravishda, marksizm-bu ko'p yillar davomida va kurash bilan isbotlangan, ongli va doimiy ravishda tanlanagan shaxsiyat asosi. Shuni alohida ta'kidlash kerakki, marksizmning obyektiv mazmuni uning subyektiv tabiati bilan belgilanadi. Boshqa hollarda, marksizm o'rniga menshevizm[ishchilar ichiga kirgan burjua-agentlari] olinadi.
3) Ijtimoiylashtirish orqali xususiy mulkni yo'q qilish zarurligini tan olasizmi?
Xususiy mulk, shubhasiz, barchamiz yashashni istagan bo`lajak go'zal Rossiyasida shaxs erkinligining asosidir. Shu munosabat bilan Buyuk Stalindan iqtibos keltirsak:
«[…]Komintern va VKP ((b) shu kunlarda SSSRga mamlakatimizdan quvilgan barcha yer egalari va kapitalistlarni qaytarishga hamda ularga fabrika va zavodlarni qaytarishga qaror qilishdi. Va bu hammasi emas. Komintern va VKP ((b) bolsheviklarni inson go'shti bilan oziqlantirishga o'tish vaqti keldi, deb qaror qilishdi. Va nihoyat, biz barcha ayollarni milliylashtirish va o'z opa-singillarimizni zo'rlashni amaliyotga joriy etish to'g'risida qaror qabul qildik. […] // Chet el ishchi delegatsiyalari bilan suhbat 1927 yil 5-noyabr.
Hazil o`z yo`liga, lekin rasmiy nuqtai nazardan to'g'ri bo'lgan bu savol marksistik pozitsiyaning mezoni bo'la olmaydi. Chunki to'g'ri javob allaqachon oldindan tarqatilgan chiptalarda mavjud. Rasmiy savollarga rasmiy javoblar hech qachon odamlarning haqiqiy fikrlariga oydinlik kiritmagan. Hatto o'zimiz uchun ham.
4) Sinfiy kurashni va proletariat diktaturasi zarurligini tan olasizmi?
Marksistning lenincha ta'rifi bor, aynan shu savolga ishora qiladi: "Kim faqat sinflarning kurashini tan olsa, u hali marksist emas, u burjua tafakkuri va burjua siyosati doirasidan tashqariga chiqmagan bo'lishi mumkin. Marksist faqat proletariat diktaturasini tan olishdan oldin sinflar kurashini tan olishni tarqatadigan kishidir. Bu marksist va o'nlab kichik (va katta) burjua o'rtasidagi eng aniq farqdir.
Ma'lumki, leninizmning muvaffaqiyati, uning g'alabasi, yuz-yuz yigirma yil oldin Leninga qarshi chiqqanlarni bugungi kunda har qanday ommaviy ishlab chiqarishga va Lenin tomon sherik bo'lishga majbur qilmoqda. Shu sababli, bugungi sharoitda leninizm ruhiga mos kelish uchun marksistning ta'rifi to'ldirilishi kerak. Bugungi kunda marksist nafaqat sinfiy kurashni proletariat diktaturasini tan olishga olib keladi. Proletariat diktaturasi nomiga zarurligini tan olgan ko'pchilik, bu ishni muvaffaqiyatli amalga oshirish huquqini ongli yoki g`ayriixtiyoriy tarzda rad etadi. Marksist-bu sinfiy kurashni tan olishni proletariat diktaturasi zarurligini tan olishga olib boradigan, proletariat diktaturasi nima ekanligini to'g'ri tushunadigan va shu bilan birga uni tasdiqlash uchun kurashish niyatida ikkiyuzlamachilik qilmaydigan kishidir.
Oq gvardiya, konservativ, natsist va shunchaki liberal deb atalmish bo'lishiga qaramay "diskurslar(savol-javob)" davlat hokimiyatini tasdiqlagan inqilobiy proletariatning niyatlari va amaliyotlari to'g'risida yolg'on gapiradi, ammo proletariat bilan yoki yo'qligini tushunish uchun fikran tajribasi o'tkazib ko`rish kerak. Shamol bolmasa daraxt uchi qimirlamaydi va Lenin o'rgatganidek, inqilob amalga oq qo'lqopda amalga oshirilmaydi.Hatto amaldagi proletariat sovet qahramonligi va inqilobiy filmlarda ko`rsatilganidek emas, dushmanlarning plakatlarida yozilganidek bo`lsa ham siz proletariat bilan birga va proletariat tomonida qolasizmi? Bundan tashqari, gap film yoki plakat haqida emas, balki shu yerda va hozir sodir bo`layotganlar haqida, keyinchalik bu haqda nabiralariga aytilmaydi. Sizni uning tarafida kurashishga undagan juda mo`tadil motivlaringiz yo'qolganda, siz baribir proletariat tomonida qolasizmi? Yoki inqilobning keng demokratik vazifalarini amalga oshirish (shaxsiy yoki guruh manfaati kabi) sizni "stalinizm dahshati" va "maoizm telbaligi"ga bir qadam qolganda to`xtatadimi? Axir, bu leninizmning "dahshati va telbaligi”, "proletariatning "dahshati va telbaligi" bo'lib, u qiziqadigan yakuniy maqsad faqat ungagina qiziq. Inqilobning keng demokratik vazifalaridan ancha uzoqroq bo'lgan maqsadlar, ularning amalga oshirilishi ziyolilar va proletar bo'lmagan ishchilar tomonidan qondirilishi mumkin. Maqsadlar, agar ular unga erishishga xalaqit bermasa, har qanday vositani oqlaydi. Bu bizga yuqoridagi matndagi, № 1 savolga ishora qiladi. Bu butunlay boshqa mazmun ostida № 2 savolga ham ishora qiladi.
Bunday javob o`zgacha fikrlovchilar nafaqat mavjud bo'lish huquqiga ega, balki ular foydaliekanligi, o'zlariga qarshi javoblar ham yomon, ham yaxshi tomonga o'zgarishi mumkinligini inkor etmaydi.
5) Bugungi yoki tarixiy davrlarda proletariat diktaturalari namunasi sifatida qaysi davlatlarni tan olasiz?
Parij kommunasi proletariat diktaturasini oxirigacha tasdiqla ololmagan tashkilot namunasi sifatida.
Sovet Rossiyasi va SSSR rasman hokimiyatni bolsheviklar va hamda eserlar koalitsiyasi, amalda esa bolsheviklar, mensheviklar-hududchilar, eserlar, eserlar-maksimalistlar va anarxistlar koalitsiyasi tomonidan qo'lga kiritgan paytdan boshlab, Xrushchevning KPSSning XX qurultoyida(majlis-yig'in) "shaxsga sig'inish" yopiq ma'ruzasini o'qigan siyosiy aktigacha. Bu yerda ba'zi iqtisodiy choralar qavslardan chiqariladi, chunki SSSRda kapitalizm proletariat diktaturasi davrida mavjud bo'lgan va garchi u halokatga uchragan bo'lsa ham, sotsializm proletariat diktaturasi ag'darilgandan keyin to'liq oyoq osti qilinmagan. XX qurultoy(majlis-yig'in) proletariat tomonidan davlat hokimiyatini yo'qotish sababi emas, balki oqibatdir. Bularning barchasi bu yerda gapirilganidan ko'ra chuqurroq o'rganishni talab qiladi.
XXRga(Xitoyga) kelsak, proletariat diktaturasi boshlangan payt, shuningdek yangi demokratiya proletariat diktaturasi shakli hisoblanishi, yoki proletariat, boshqa proletar bo'lmagan mehnatkashlar va proletariat boshchiligidagi milliy burjuaziya tomonidan amalga oshirilgan burjua-demokratik inqilob shakli ekanligi haqida gapirish qiyin. Bu xitoyliklarning kommunistlarga ma'qul keladigan boshqa kuchlar nisbati ustun bo`lgan fevral inqilobimi? Ko'rinishidan, Buyuk proletar madaniy inqilobi boshlanganidan beri proletar diktaturasi haqida aniq gapirish mumkin. Biroq, Buyuk proletar madaniy inqilobining qisqarishiga olib kelgan o'ng qanot bosimi va Mao Szedun merosxo'rlarining "to'rtlik to'dasi" deb nomlangan guruhning mag'lub bo'lishi proletariat diktaturasining ag'darilishi sifatida aniq tan olingan.
Kuba hozirda u haqida ishonch bilan gapirishga imkon bermaydigan ko'plab savollarni qoldirmoqda. Ishonch bilan aytish mumkinki, Kommunistlarsiz muvaffaqiyatli milliy ozodlik kurashi mumkin bo`lmas edi. Agar kommunistlar bo'lmasa, unda izidan ketayotgan milliy inqilobchilar ularga aylanishlari kerak bo'ladi.
KXDR,(Shimoli Korea) izolyatsiya sharoitida va xalqaro siyosiy sohada manevr(ravish) qilish zarurati ostida, degeneratsiya jarayonlarining yalovini ko'tarishdan boshqa iloji yo'q. Biroq, ular qarshilik ko'rsatdilar va kurashni davom ettirmoqdalar. Agar Moskva fashistik qo'shinlar tomonidan bosib olinmagan bo'lganda, 70-80-yillarda Volindagi sovet partizanlari qanday ko'rinishga ega bo'lishini bilmaymiz. Va ular umuman bo`larmidi? Shuni ta'kidlash kerakki, ilg'or imperialistik kuchlarning yirik megapolislaridan bo'lgan kichik burjua ziyolilarida bunday katta shubhani keltirib chiqaradigan ko'plab xususiyatlar shundan iboratki, proletariat shu paytgacha asosan dehqon mamlakatlarida hokimiyatni qo'lga kiritganligi va ularni modernizatsiya qilishga majbur bo'lganligi, ya'ni bir vaqtning o'zida burjua davrining muammolarini hal qilganligining namoyonidir. Qisqa vaqt ichida, bir necha o'n yillar davomida, o'z hayotining haqiqiy subyektiga aylanib, odamlar o'tmishdagi ba'zi shakllarni saqlab qolishadi, ular u yoki bu sababga ko'ra ongli yoki ongsiz ravishda ulardan ajralishni xohlamaydilar. Bu odamlar o'zlari uchun qabul qilgan qarorlarining salbiy tomoni. Aftidan, G'arbiy Rim imperiyasining qulashi davridagi rimliklar ham varvarlarning qat`iy axloqiy meyorlari va turmush shaklining arxaikligiga hayron qolishgan. Bu esa, antic davrning yakunida varvarlar feodal inqilobning harakatlantiruvchi kuchlaridan, ya`ni taraqqiyotga sabab bo`lgan kuchlardan biri bo'lganligi inkor etmaydi.
6) Proletar-bu ishlab chiqarish vositalariga ega bo'lmagan, shu sababli ishchi kuchini sotish bilan yashashga majbur bo'lgan har qanday ishchimi?
Shubhasiz, proletar-bu ishlab chiqarish vositalaridan mahrum bo'lgan holda o`z ishchi kuchini sotadigan va tirik qolayotgan ishchi. "Proletariat nima", "proletarlar kimlar" degan savol qaerdan paydo bo'ldi va proletarlar faqat sanoat ishchilarimi yoki savolda aytib o'tilgan ta'rifga kiradigan barcha ishchi toifalarimi? Bu savolga noto'g'ri javob berish uchun apologetlar o'rtasidagi bahsni kuzatish mumkin. Ba'zilarning ta'kidlashicha, proletariat sanoat ishchilariga teng. Boshqalarning ta'kidlashicha, sanoat ishchilari proletariat turlaridan biri bo'lib, uni umumiy massadan hech narsa ajralib turmaydi. Ikkalasi ham bir biridan yomonroq javoblar.
Zamonaviy inson iqtisodiy faoliyatining yadrosi (o'qing: insoniyat) yirik mashina ishlab chiqarishdir. Bundan tashqari, so'nggi bir yarim asrdan ko'proq vaqt davomida mashina ishlab chiqarish sanoat davrining boshlanishiga qaraganda ancha keng tarqaldi. "Postindustrial dunyo"deb bong urgan apologetlarning hayollariga qaramay biz yashashni davom etyapmiz. Mashina ishlab chiqarish transport, qishloq xo'jaligi (hozirgi agrar sanoat), aloqa (hozirgi kunda infokommunikatsiya, ya'ni nafaqat uzatish, balki axborotni saqlash va qayta ishlash sanoatiga) tarmoqlariga ajraldi. Bizning butun hayotimiz mashinalar yordamida mashinalar ishlab chiqarishga, mashinalarning ishlashini ta'minlash uchun energiya ishlab chiqarish va uzatish uchun mashinalarni ishlab chiqarishga, ularni ishlatishga bog'liq. Bizning butun hayotimiz ushbu mashinalarning ishlashiga bog'liq, har birimiz ushbu mashinalarni ishlab chiqarish yoki ishlatishda alohida ishtirok etamiz. Iqtisodiy faoliyatning yadrosi yirik mashina ishlab chiqarish bo'lgani kabi, sanoat ishchilari ham proletariatning yadrosidir. Proletariat o'z yadrosidan kengroq tushuncha, ammo yadro asosiy ahamiyatga ega.
Hamma ishchilar ham proletar bo`lolmaydi. Masalan, ishchilar kichik burjuaziyaning past qatlamlari bo'lib, ular o'z ishchi kuchini qo'llash uchun zarur bo'lgan ishlab chiqarish vositalariga egalik qiladilar va shuning uchun uni sotmaydilar, uni bozorga olib chiqmaydilar. Ammo barcha mehnatkashlar proletariat atrofida birlashishi kerak, chunki proletariat o'z yadrosi atrofida birlashishi kerak. Bu proletariatning burjuaziya o'rniga ma'lum bir millatdagi yetakchi sinfning o'rnini egallashi uchun muhim shartdir, ya'ni proletariat hokimiyatni zabt etish, ushlab turish va amalga oshirish shartidir.
7) Demokratik markazlashganlikni kommunistlarning birgalikdagi ishining asosiy prinsipi deb tan olasizmi?
Liberallar va kommunistlar demokratiyani boshqacha(turli) qabul qilishadi. Liberallar uchun bu institutlar. Sudlar, parlament, munitsipalitetlar, partiyalar, fondlar va boshqalar. Kommunistlar uchun demokratiya — bu odamlarning o'z taqdiriga bevosita jalb qilinishidir.
Bolsheviklar partiyasi ichida pastdan yuqoriga saylanish inqilobdan oldingi davrda yurib ovoz berish orqali ta'minlandi. Siz bu erga ish qilish uchun keldingiz, yoqmayaptimi — mensheviklarga, sotsialistik inqilobchilarga, tog'dagi echkining(onayni uyiga) yoniga boring. Lenin kooptatsiya(intixobotsiz tanlash) huquqini muhim deb hisoblagan. Boshqaruv organlari o'zlari uchun zarur deb hisoblagan odamlarni tanlaydilar. Markaziy qo'mita o'zini tanlanish huquqiga ega edi. Lenin qo'llarini doimiy ravishda ko'tarish, ovoz berish, shunga o'xshash harakatlar uchun shaxsiy tarkibni yig'ishni "politsiya uchun demokratiya"deb atagan. Demokratik markaziylik kamchilikni ko'pchilikka bo'ysundirish qonunini nazarda tutadi, ammo bu qonun yuqori tartib prinsipi — haqiqat ustuvorligi printsipi doirasida ishlaydi. Bolsheviklar Markaziy qo'mitaning noto'g'ri (menshevistik) tarkibini saylaganlik sharoitida to'g'ri tarkib markazini — Bolsheviklar markazini yaratdilar. Agar ular buni qilmaganda, ular bolshevik bo'lmas edi. Mensheviklar bolsheviklarga bo'ysunishlari kerak, bolsheviklar mensheviklarga bo'ysunmasliklari kerak.
Demokratik markazlashganlik – ishlamaydigan formula emas. Bu haqiqatni amalga oshirish uchun quroldir. "Kim ko'proq qo`lini ko'targan bo'lsa, u haq" degan ko'r-ko`rona adolat. Agar kommunistlar (bolsheviklar) uchun ko'proq qo'llar ko'tarilgan bo'lsa, unda, albatta, kamchilik bu qarorga bo'ysunishi kerak. Agar (mensheviklar) uchun ko'proq qo'llar ko'tarilgan bo'lsa, unda proletar ishi uchun zararli bo'lgan sotsial-demokratik sharmandalikka olib keladigan mensheviklarga bo'ysunish emas, balki qobiliyatli muvofiqlashtiruvchi organ shakllantirilishi kerak. Leninning ta`kidlashicha 1919 yil noyabr inqilobining Germaniyada mag'lub bo'lish sabablaridan biri nemis kommunistlarining alohida partiyasi yo'qligida edi. Rossiyada bolsheviklar 1903 yilda sotsial-demokratik partiyaning ichidagi oqim sifatida shakllandi. 1912 yilga kelib, garchi shu nom ostida bo`lsa ham, ular o'z mohiyatiga ko'ra sotsial-demokratik partiyadan uzoq bo'lgan alohida partiyani ajratish va qurish yo'lini aniq boshladilar.
Ha, muayyan sharoitlarda kommunistlar (bolsheviklar) (mensheviklarni) bitta partiya tarkibida rasmiy birlikka majburlashlari mumkin. Kommunistlar bunga muhtoj bo'lgan sharoitda, sotsial-demokratlarning sotsial-demokratik pozitsiya bostirilgan (bostirilmoqda). Bunday rasmiy birlik ularning kadrlar va boshqa resurslaridan(manbasidan) foydalanish, shuningdek, sotsial-demokratlarning mustaqil siyosiy subyektivligini falaj qilish (va yanada yo'q qilish) uchun zarurdir. Bu ish o`z oqibatlariga ega, buni qayta tiklanmaydigan partiyalarni tozalash bilan to'xtatish mumkin. Sotsial-demokratlar bilan bunday "birlik" ning yakuniy maqsadi sotsial-demokratlarni kontrrevolyutsiya tashkil qilishga qobiliyatli va uyushgan birlik sifatida yo'q qilishdir. Boshqacha qilib aytganda, savol kommunistlar (bolsheviklar) o`zga fikrlovchi elementlarni hazm qila oladimi, shuningdek, o'jar (mensheviklarni) parchalab tashlashga qodirmi yoki yo'qmi. Agar ular hali ham bunga qodir bo'lmasalar, unda tor, ammo ishonchli tarafdorlar doirasini mahkamlash kerak, partiya alohida chiqib ketadi, o'z navbatida yuqorida aytib o'tilganlarni hazm qilishga qodir bo`ladi, yoki hazm qilmasa —qayt qilib tashlaydi. Oxir oqibat, demokratik markazlashganlik proletariat g`alabasi uchun xizmat qiladi, proletariat ishi— intellektual formalistik protsessual fetishizm uchun xizmat qilmaydi.
Shuni tushunish kerakki, ishchilar partiyasi ichidagi aksilinqilobiy qanot kommunizmga erishilgunga qadar sinfiy jamiyatdagi kurash shartlarining o'zi tomonidan vujudga keladi. Jang paytida uni bartafar qilishdan boshqa kurashdan qochishning hech qanday usuli mavjud emas. So'nggi asrda jahon kommunistik harakatining butun tajribasi, uning bo'linishi va vaqtincha mag'lub bo'lish tajribasi shuni ko`rsatadiki, yiqilganlarni tepib o`tishadi.
8) Bugungi kunda siz uchun qanday kurash muhimroq: nazariy, siyosiy yoki amaliy-iqtisodiy (mahalliy kapitalistlarga qarshilik)? Nima uchun?
Yuqorida aytilganlarning har qanday kurash turi amaliydir. Nazariya-bu amaliyotni umumlashtirish, siyosiy va iqtisodiy kurash-bu umumlashtirilishi kerak bo'lgan amaliyot. Demak, nazariy kurash amaliy kurashning eng yuqori shaklidir. Yana bir narsa shundaki, rezonanslash(b'osh gap soz) va qog'ozda dengiz jangi o'ynash nazariya emas. Chunki bu siyosiy va iqtisodiy kurashning umumlashtirilishi emas. Shu bilan birga, iqtisodiy va siyosiy kurash, agar u umumlashtirilmasa va ushbu umumlashtirishdan radikal xulosalar chiqarilmasa, hech qanday ma'noga ega bo`lmaydi.
"Radikal bo'lish narsaning asl mohiyatini tushunishdir. Ammo insonning o'zi inson uchun mohiyatdir"// Marks
Aslida, nazariya va amaliyotni ikkita alohida shaxs sifatida qabul qilish dialektikaga qarama-qarshi bo'lgan metafizikadir. Nazariya va amaliyot, yuqorida aytib o'tilganidek, biri boshqasini umumlashtirishdir. Bu alohida voqelik bo`lmasdan, balki bitta hodisaning tomonidir. Tomonlar bir-biriga qarama-qarshidir va ma'lum darajada bir biriga zid bo`ladi. Har qanday hodisaning mohiyati uning harakatin manbai va natijada uning mohiyati bo`lgan ichki ziddiyatlarning qarama-qarshiligidir. Marksizm nazariyasi va amaliyoti proletar ishi (o'z kuchlari bilan ozodlik uchun kurash) kabi hodisaning tomonlaridir.
Xo'sh, nima muhimroq: nazariy kurash, siyosiy kurash yoki iqtisodiy kurashmi? Bizning kuzatishlarimiz va amaliyotimiz shuni ko'rsatadiki, bir-biri bilan bog'liq bo'lmagan holda, yuqorida aytilganlardan birini unutib qo'ysangiz, qolgan hamma narsa o'z ahamiyatini yo'qotadi. Iqtisodiy kurash o'z ma'nosini yo'qotadi, lekin bundan tashqari, nazariy va siyosiy jihatdan uzoq muddatli muvaffaqiyatlarga olib kelmaydi. Siyosiy va iqtisodiy jihatdan ajratilgan nazariy kurash nazariya bo'lishni to'xtatadi va valdirashga aylanadi. Ziyolilar guruhida munosib mavzu bo'yicha og'zaki va yozma aldovga aylanadi. Siyosiy kurash iqtisodiy va nazariy kurashdan tashqari amalga oshirilmaydi. Nazariy va iqtisodiy bo'lmagan siyosat proletariatning mustaqil siyosati ma'nosidagi siyosat bo'lib chiqmaydi.
Savol o`z shakliga ko`ra «nima muhimroq? avqat yeyishmi, hazm qilishmi yoki axlat chiqarishmi?» degandek gap, aslida esa ular bir jarayonning bosqichlaridir.
Bu yerda ular ovqatni hazm qilish va va axlat chiqarish faqat ovqat yegandan so`nggina sodir bo`lishi mumkin bo`lgan jarayon deb bahslashishlari mumkin. Va bunga faqat rozi bo'lishi mumkin. Proletariatning asosiy manfaatlari, proletariatning xalqaro-tarixiy roli, proletariatning qisqa, o'rta va uzoq muddatli istiqboldagi vazifalari va maqsadlari, albatta, amaliyot uchun kompas bo'lgan nazariya masalalaridir va faqat nazariya doirasida bu savollarni qo'yish mumkin. Ammo amaliyotdan tashqarida nazariyaning o`zi mavjud bo`la olmaydi.
Proletar ishining bir tomonini birinchi o'ringa qo'yadiganlarni ko`pdan beri kuzatish mumkin. Ular to'g'ridan-to'g'ri bo'lmasa ham, amalda bu eng muhim narsa ekanligini e'lon qilishdi ham. Va eng muhimi, bu e`lon qilganlari amalda ishlamaydi. Mumkin bo'lgan vaqtinchalik yutuqlarga qaramay, ularni uzoq muddatda birlashtirish mumkin emas. Shuni esda tutish kerakki, proletar ishining tomonlari bo'lgan nazariy, siyosiy va iqtisodiy kurash faqat uning tomonidir va shuning uchun bu kurash nima haqida ekanligini e'tibordan chetda qoldirmaslik kerak. Ushbu bosqichda kurash: qo'lga olish, ushlab turish va amalga oshirish to'g'risida...
Nima uchun, hatto uchta oyoqning hech birida oqsoqlanmaslik kerakligini tushunsangiz ham, aslida amalda 3 oyoqda yurish qiyinchiliklar paydo bo'ladi? Bu bizni yuqoridagi masalaga, demokratik markazlashtirish masalasiga ishora qiladi. Bu bir vaqtning o'zida Leninning 1902 yildagi "Bizning tashkiliy vazifalarimiz to'g'risida o'rtoqimizga xat" asariga ishora qiladi.
9) Burjua-demokratik erkinliklar va institutlarga bo'lgan munosabatingiz qanday?
Nolinchi yillarning(2000 yillar) birinchi yarmida turli marksistik idoralar orasida o'lim jazosi mavzusida munozaralar bo'lib o'tdi. Kommunistlar o'lim jazosi tarafdori bo'lishi kerakmi yoki o'lim jazosiga qarshi bo'lishi kerakmi. Ushbu munozara bo`yicha o'sha paytdagi RKSM(b) funktsioneri Viktor Shapinov juda to'g'ri xulosa qildi. Uning qarashlarining umumiy mohiyati shundan iborat ediki, agar ular bizni qatl qilsalar, biz bunga qarshimiz, agar biz qatl qilsak, biz rozimiz. Savolning mohiyati to'g'ri ushlangan. Kommunistlar burjua-demokratik erkinliklar masalasiga shunday munosabatda bo'lishlari kerak.
Fevral inqilobi paytida bizga mashhur bo'lgan Mixail Frunze Minsk shahrida butun Rossiya zemstvo Ittifoqi nomidan "xalq militsiyasi" ni tashkil etdi. Ya'ni, u mulkdorlar-qirol politsiyasi o'rnida burjua-demokratik politsiyani yaratdi. 4 mart kuni tushdan keyin Frunze "xalq militsiyasi" boshlig'i etib tayinlandi va tunda u boshchiligidagi ishchilar otryadlari Minsk garnizonining biriktirilgan qismlari askarlari bilan birgalikda shahar politsiyasini qurolsizlantirdilar, shahar politsiya bo'limini, shuningdek arxiv va qidiruv bo'limlarini egallab oldilar hamda eng muhim davlat muassasalarini himoya qildilar. O'rtoq Frunze burjua-demokratik erkinliklar va uning rivojlanayotgan institutlarini bolshevistik jihatdan ju t'ogri boshqargan. Burjua-demokratik politsiyasi ishchilar guruhlarini legallashtirish(qonuni qilish) va qurollantirish, ularga payok(oziq-ovqat) va ehtimol ish haqini yo`lga qo'yish, "jamiyatning turli xil antisosial axlatlari" ni leninizmning iezuit mohiyatiga ag`darib qo'yishimiz salbiy haqiqatdir. Hiylagar va nayrangbozlar bayanda o`ynovchilarga aylandi.
Kommunistlar uchun demokratik erkinliklar yo`lida kurash masalasi "qonuniy marksizm" ning yangi nashri doirasida keng tarqalgan "proletariat diktaturasi" ga aylanmasligi kerak.». Hozirgi vaqtda proletariat diktaturasini o'rnatishga qarshi tura olmaydigan liberal-demokratik rejimni qo`lga olishdan tashqari proletariat diktaturasiga erishishning boshqa usuli mavjud emas. Proletariat nazoratsiz ravishda zo'rlashni maqsadga muvofiq deb hisoblagani uchun emas, balki proletariat demokratiya uchun eng ilg'or kurashchi bo'lganligi va demokratiya masalalarida liberal va boshqa kichik burjua guruhlari va partiyalaridan ancha uzoqroq k'ora olgani uchun ham o`rnatilishi kerak.
Taktik jihatdan burjua-demokratik erkinliklar kommunistlarga burjuaziyani bunday erkinliklarga rioya qilishga majbur qilish, xalqni kengroq jalb qilish orqali kurash olib borish va hamfikrlarning qamoq yillari va qabrlari sonini kamaytirish uchun kerak. Strategik jihatdan kommunistlar uchun burjua-demokratik erkinliklar hokimiyatni proletariatga o'tkazish uchun ko'proq yumshoq sharoitlar uchun zarurdir. Minskdagi politsiyani bolshevik Frunze va Petrograd tumanlaridan birining politsiyasini menshevik Vishinskiy (ehtimol mensheviklar safidagi bolsheviklarning agenti) boshqaradigan paytda Vaqtinchalik hukumatdan yashirinish gestapo sizni qidirganidan ko'ra ancha yoqimli.
Ulbrixt XX asrning 60-yillari boshida Prussiya hukumatining sotsial — demokrat vazirlari 1932 yilda 100 ming prussiyalik politsiyachilarni, butun mamlakat bo'ylab esa kamida 200 ming Reyxsbanner (qora-qizil-oltinrang imperatorlik bayrog'i, shuningdek, Germaniya urush qatnashchilari va respublikachilar Ittifoqi deb ham tanilgan)sotsial-demokrat jangovar tashkiloti a'zolarini harakatga keltirishi mumkinligini aytdi., ularga kommunistlarning jangovar tashkiloti a'zolari Rot Front (qizil frontchilar Ittifoqi) qo'shilar edi, signal berishganda esa, zavod va fabrikalar ushbu tuzilmalar qamrab olmagan ishchilar bilan (kommunistlar, sotsial-demokratlar va partiyasiz) saflarni to'ldirib berar edilar. Ushbu tuzilmalar burjua-demokratik erkinliklar tufayli mavjud edi. Bular nemis ishchilar sinfiga va butun nemis xalqiga burjua demokratiyasi va uning institutlari tomonidan berilgan va faqat sotsial demokratiyaning chirigan tabiati tufayli amalga oshirilmagan imkoniyatlardir.
Bu masala bo'yicha barcha norozilik va purizm shunga borib taqaladiki, liberallar mehnatkashlar va mazlumlar bilan tobora ko'proq o`yin qiladilar, ya'ni ular biz tomonda o'ynashgandek bo`lishadi, shu jumladan chap qanot tomonning kadrlarini jalb qilishadi, ko'pchilik chaplar esa liberallar tomonida o'ynashni xohlamaydilar, lekin bu liberallar ularni pul uchun, shon-sharaf uchun, o'zini o'zi anglash uchun, "haqiqiy ish" uchun yollamaguncha davom etadi. Subyektivlik yo'q, obyektivlik mavjud.
Ko'pgina tajribasiz hamfikrlar va hammaslaklar marksistik o'quv dasturi doirasida biladilarki, burjua demokratiyasi-bu mazlumlarga o'z zolimlarini tanlash huquqdir, ammo bunday qarashdan tashqariga chiqmadilar — bu huquqni erkin boshqarish qobiliyati masalasini ko'tarmadilari. Ya'ni, Lenin o'rgatganidek. To`p urish kerak bo'lgan darvoza maydonning narigi tomonida. O'zlarini kommunist deb ataydigan, ammo proletariat mehnat hokimiyati uchun kurash bosqichida burjua-demokratik erkinliklarga muhtoj emas deb hisoblaydigan odamlar haqida gapirganda, ular yoki ahmoq, yoki dushman. Stalinga So'z:
"Burjua-demokratik erkinliklar bayrog'i dengizga tashlandi. Menimcha, bu bayroqni siz kommunistik va demokratik partiyalar vakillari ko`tarishingzi kerak bo`ladi va agar siz atrofingizdagi odamlarning ko'pchiligini to'plamoqchi bo'lsangiz, uni oldinga olib borishi kerak. Uni ko'taradigan boshqa hech kim yo'q" // I.Stalin. XIX(19) qurultoyida(majlisda-yig'inda) 14 oktyabir 1952 yilda aytilgan soz.
10) Liberal va mayda burjua demokratik harakatlariga bo'lgan munosabatingiz qanday?
Javob asosan rejimning(davlat tartibi) yuqori rahbariyati tomonidan katta bo'ronni keltirib chiqaradigan qarorlar qabul qilinishidan oldin berilgan. Olti oy yoki bir yildan so`ng mamlakatimiz qanday bo`ladi- buni taxmin qilish noshukur ishdir. Ehtimol, liberallar yoki rejim (davlat tartibi) bo'lmaydi. Shuning uchun, faqat namunaviy illyustratsiya(gavdalantirish) bo'lishi mumkin bo'lgan ba'zi bir sxema haqida emas, balki prinsiplar haqida gapirish mantiqiy. Ushbu tamoyillarning asosi suveren proletar manfaatlarining ustunligidir. Shuning uchun, har qanday "buqa uchun qizil lattalar"ga yopishib olish to`g`ri bo`lmaydi.
Bu savolga javob berish zarurati radikal ishchilar partiyasining mavjudligini ko'rsatishi kerakmi? Yoki hozirgi paytda bizda mavjud bo'lgan holatmi? Aks holda, keng doirada javob berib bo`lmaydi.
Cherchill tomondan manabu ibora aytilgan deyshadi: "Yomon ittifoqchilar bilan urushdan ham yomoni, faqat ittifoqchilarsiz urush bo'lishi mumkin", Va Stalinga xam bu jumlani boqlashadi: "Rim Papasi qancha bo'linmalarga ega?"
Kommunistlarning har qanday muvaffaqiyatli tadbirlari, chinakam kommunistik (o'qing: radikal ishchi) partiyani qurish tomon siljish muqarrar ravishda rejimning(davlat tartibi) jazolovchi qilichining qulashiga olib keladi. Rejim qilichining kommunistlarga qulashi burjua-demokratik erkinliklar va rejimning pikey 1jeletlarining(1.o'zicha bilaqon) dunyoviy suhbatlarini qabul qilmasligi masalasini dolzarb amaliy ehtiyoj sohasi tomon siljishiga sabab bo`ladi.
Agar biz nolinchi yillardagi Rossiya siyosiy tajribasiga murojaat qilsak, unda milliy bolsheviklar (2004-2009 yillarda-eng radikal demokratik partiya) va turli darajadagi liberallar ittifoqi bir lahzada estetik imtiyozlar masalasi emas, balki hukmron rejimda mamlakat rivojlanishida har qanday siyosiy kuchning omon qolishi uchun juda amaliy masala ekanligini bilib olamiz. Muayyan harakatlar, partiyalar, tuzilmalar va boshqalar ichidagi barcha noroziliklarga qaramay, milliy bolsheviklar, liberallar, chaplar , millatchilar va boshqalarning taktik Ittifoqi masalasi ularning har bir harakatlarini alohida-alohida saqlab qolish masalasi edi. Va javob shundaki, ular faqat bitta front bo`libgina qarshilik ko'rsatishlari mumkin.
«Agar ba'zi o'jar odamlar NBP* deb atashni davom ettiradigan partiyani parchalab tashlashsa, unda Rossiyada erkinlik haqidagi orzular o'nlab yillar davomida ko'milishi mumkin. Agar rasmiylar bugungi kunda milly bolsheviklar ushlab turgan oldingi chiziqni buzsa, unda tezkor blitskrig(jadal zarba)sodir bo`ladi, diktaturaga qarshi turadigan hech kim bo'lmaydi. Demokratlarning, millatchilarning, chaplarning tarqoq guruhlarini yo'q qilish texnika masalasiga aylanadi»// Vladimir Linderman (Abel), MBP Markaziy qo'mitasi a'zosi, V(5) qurultoydan(majlisda-yig'inda) . 2004 yilda 2007 yilgacha taqiqlangunga qadar partiya raisining o'rinbosari, "Ozodlik to'g'risida" maqolasidan (2008)
Taraqqiyot kuchlarining eng radikali mavjud vaziyatdan norozi bo'lgan barchani o`z izidan ergashtirishi kerak. Bir tomondan, bu unga kerakli resurslarni beradi, aks holda u yetishmasligi mumkin. Va bog'lanishdagi qo'shimcha qo`llar-radikal mayda burjua elementlarining qo`llaridir. Shuningdek, boshqa payt qo`rqqanidan mamlakat siyosati etagiga yopishib oladigan kichik burjua zodagonining sadoqati ham qo`shiladi. Boshqa tomondan, bu fohishabozlikni, tarixiy imkoniyatni sabotaj qilishni to'xtatishga imkon beradi. Bunday fohishalikning misoli 2010 yil dekabr oyida kuzatilishi mumkin edi, bu 2009 yilda milliy bolsheviklar mag'lub bo'lganidan keyin namoyon bo`ldi. Hech qanday liberallar, mayda burjua demokratlari va millatchilar, agar radikal partiya kurashning yetakchi kuchi bo'lmasa, burjua demokratiyasini zabt etolmaydilar. Hozirgi tarixiy sharoitda faqat radikal ishchilar partiyasi haqiqatan ham radikal bo'lishi mumkin. Bu to'g'ri nazariya va kerakli turdagi kadrlar masalasidir.
Ajablanarlisi shundaki, diametral qarama-qarshi yo'nalishdagi siyosiy kuchlar oddiy sabablarga ko'ra vaqtinchalik ittifoqchilar bo'lib chiqishi mumkin, chunki ular maqsadlarning strategik ziddiyati, himoya qilinadigan manfaatlar farqini anglagani holda, ular kurash huquqini, g'alaba qozonish huquqini, dushmanni oyoq osti qilish huquqini rad etmaydilar, garchamd u kechagi ittifoqchi bo`lsa ham. Ammo aniq bir lahzada, umumiy dushman mavjud ekan, bu hech qanday tarzda ittifoqqa xalaqit bermaydi. Buni shafqatsiz ikkiyuzlamachilik va haddan tashqari haqiqiy siyosat deb biladigan har bir kishiga, yonida hidlash uchun nashatir(badbuy,sassiq dori) idishini olib yurish tavsiya etiladi. X'oshi dan ketib qolsa ishlatadi.
Tabiiyki, urushga yelkama yelka turib ketayotgan ittifoqchilar/hamfikrlar bir biri uchun dushmandir. Vaqtinchalik ittifoqchilar (eng ashaddiy dushmanlar) tarkibida bolgan jangchilar nafaqat kelajakdagi ittifoqchilar, balki aslida kommunistlar hokimiyatga olib borishga intilayotgan mehnatkash xalqning bir qismidir. Bundan tashqari, siyosatning tikanli yo'lida ko'plab hamfikrlar yo'lning boshida o'ylaganlaridan ko'ra o'ngga siljishlari mumkin, shuningdek, Liberal va konservativ (fashistgacha) qanotning ko'plab vakillari chapga siljishi mumkin. GSDP(Germania Socialictik Demokratik Partiyasi) va Leyboristlar(Angliani konsevatik partiyasi) ham mavjud bo`lib, ular ishchilar partiyasining burjua kelishuvi va uning tanazzulga uchrashiga yorqin misoldir. Va ba'zida Germaniya milliy fronti tarkibidagi va kommunistlar boshchiligidagi GDR Milliy demokratik partiyasi demokratik qarashlar kasb etib, u erda sobiq o'ng qanot konservatorlari va denatsifikatsiyadan o'tgan natsistlar "Germaniya tuprog'idagi ishchilar va dehqonlarning birinchi davlati" foydasiga ishlaydi. Gohida ayiq sizni yeydi, yoki siz ayiqni yeysiz.(Gohida hammasi m'ol m'ol, gohida nol nol).
Javobning boshiga qaytaman. Siyosiy tartiblarning har qanday konfiguratsiyasi(joylashishi) bizda kommunistlar partiyasi (ilg'or ongli ishchilar) ijtimoiy kurash subyekti bo`lishi yoki bo`lmasligiga bog'liq. Har qanday inqiroz va har qanday qarama-qarshilik manevr(xarakat) qilish uchun imkon beradi. Rossiyadagi siyosiy raqobat sohasining qashshoqligi va yaroqsizligiga qaramay, Linderman bashorati amalga oshgani hayratlanarli hodisadir, endi biz o'ylab ko`rishimiz kerak, bizga ezilgan, ammo mavjud liberallar va rejim tomonidan mag'lubiyatga uchragan, ammo yo'qolmagan millatchilar bo'lmagan g'alaba kerakmi? [qarang. - Biroz vaqt o'tdi va biz allaqachon liberallarning mag'lubiyatini va chaplar qirg'inning boshlanishini kuzatmoqdamiz. Tarixiy vaqt keldi. Oldinda yana nimalar sodir bo`ladi!] Bunga javob dastlab berilgan savolga javobdir. Qolganlari allaqachon operatsion, taktik, strategik daqiqalardir. Siz siyosiy qaror qabul qilishingiz kerak.
Cherchillning ittifoqchilar haqidagi fikrlarini tinglaganimizdan so'ng, biz Stalinning Papa va uning bo'linmalari haqidagi fikrlariga quloq osishimiz kerak. Va agar bizning "muqaddas taxtimiz" ortida hatto "Shveytsariya gvardiyasi" ham bo'lmasa, demak, agar bizga biron bir narsa kerak bo'lsa, boshimizni qashlab, atrofga nazar tashlashimiz, proletariat diktaturasi uchun yaxshi katolik xorvatlar rolini o'ynay oladiganlarni izlashimiz kerak. Busiz ittifoqchilar masalasi hech qanday ma'noga ega bo`lmaydi. Siyosiy jarayonning aktorlari istalgan odam bola oladi, "qonuniy marksizm" vakillari esa yana bir bor vitrinalar(dukonlar derazalari) sindirilganidan, liberallar kasaba uyushmasi boshqaruvida biron bir joyga ega bo`lganidan g'azablanadilar. Kitoblar o'qishga xalaqit beradi, YouTube-da video tomosha qilishga xalal beradi. [ilova. - Ehtimol, o'quvchi allaqachon YouTubedan ko`p foydalanilmaydigan paytda yashaydi.] Buning to'g'ridan-to'g'ri natijasi shundan iboratki, hamma narsa ko'tarilgan namoyishchilardan liberallarning zavqlanishi fonida qo`ldan boy beriladi.
Yaqin istiqboldagi vazifalarni amalga oshirish uchun kasaba uyushmalarining zarurligini tan olish uning printsiplari(yollamalari), maqsadlari va sinfiga sodiqlikni bekor qilmaydi. Boshqa siyosiy kuchlar haqida gap ketganda, ko'pchilik nimadan qo'rqadi?
Bunday koalitsiyada qolib ketish kerakmi? Darhaqiqat, 90-yillarda ko'plab qizillar o'zlarining konservativ va o'ta o'ng ittifoqchilarining g'oyalariga qo'shilishdi, ular 1993 yil qora oktyabr oyida Sovetlar uyini yelkama-yelka turib himoya qilishdi. Undan olingan saboq shuki qolib ketishga hojat yo'q. Buning uchun siz qarashlar va hukmlarning uyg'unligiga ega bo'lishingiz kerak. Uni oldindan tayyorlash kerak, endi oddiy narsalarda xayoliy birlikka chalg`ish kerakmas. Tayyor bo'lmaslik milliy siyosiy inqirozning boshlanishini bekor qilmaydi. Bunday vaziyatda o'zingizni qulay tarzda yo'q qilish yoki achchiq darsni o'zlashtirish uchun kurashish qoladi. Yuqorida aytib o'tilganidek, "dahshatli shayton" o'zi, radikal partiya bilan koalitsiyadan tashqarida, o'z g'alabasidan qo'rqadi va undan har tomonlama qochadi. Burjua demokratiyasini zabt etish uchun tepib sudrab o`z hamfikrlarini tortib chiqarishga qodir bo'lgan kuch, bir stakan qaynoq suvda shakar bo'lagi bo'lmaslik uchun shunday kristalli panjaraga ega bo`lishi kerak. Aks holda, to'liq tushunilgunga qadar darsni qayta-qayta o'rganish qoladi. To'g'ridan-to'g'ri harakat qilmasdan, siyosiy jarayonning kerakli darajasiga erishish mumkin emas.
Mavjud tartib isloh qilinsa ahvol "yomonlashadimi"? Bunday qarashlar marksistik emas, lekin lassalyancha bo'lib, ular marksizmni yuzaki tushunish va qabul qilishdan, o'z kuchlariga va xalq ommasiga ishonmaslikdan kelib chiqadi. Aslida, bu marksistik frazeologiyani milliy va davlat manfaatlarini sinfdan tashqari tushunishga moslashtirishga urinishdir. Xozir bulsa - "yomonroq joy bor", lekin bu uning raqiblari bilan emas, balki rejim bilan bog'liq. Har doim shunday bo'ladimi? Yo'q. Chunki rejim abadiy emas.
Raqobatbar rivojlanayotgan siyosiy sohada har bir kuch o'z loyihasini amalga oshirish uchun u yoki bu darajada hokimiyat monopoliyasini(yakka egalik) olishga intiladi. Ehtimol, tom ma'noda buzilgan rejimning individual(alohida) elementlari tabiiy ravishda kommunistlarning ittifoqchilari yoki tarkibiy elementlari bo'lib chiqishi mumkin. Bolsheviklar hokimiyatni ushlab turishda eski armiya bosh shtabi o'ynagan rolga o'xshaydi. Nima uchun? Ma'lumki, rus liberali qanchalik samimiy bo'lsa, u shunchalik aqlsiz va mas'uliyatsiz bo'ladi. U, hech bo'lmaganda, ritorika darajasida, 1Kem viloyatlarini(1.Kem viloyati XV(15 asrdan to 1785 yilgacha mavjud bulgan xozir Kareliada shaxar)) (o'z taqdirini o'zi belgilash tamoyiliga asoslanmagan holda) tarqatishga va maxsus vositalarni berishga moyil (u intellektual fobiya va qo'pol "nutq"ga ega) bo`ladi. O'z xalqining (xalqlarning) manfaatlari va irodasiga asoslanib emas, balki "xalqaro hamjamiyat" xudosi va g'arbiylikka sig`inishga asoslanadi.
Bunday holda, Vatanni aksiyalarga pitsa(laqm g'osht) sifatida tarqatishlariga yo'l qo'ymasliklari uchun davlat amaldorlari proletariat atrofida birlashishlari kerak,. Proletariat nafaqat demokratiya uchun kurashuvchi, balki milliy manfaatlarning ilg'or himoyachisi hamdir. Ammo bu baxtli liberallar tushunganidek yoki tor qirrali davlat arboblari tushunganidek emas. Biroq, tabiiy ravishda, koalitsiyalar va ittifoqlarning qo'shilishi va parchalanishi paytida, u yoki bu masalaning vazifalarini amalga oshirishga mutanosib ravishda, proletariat lagerida tartibsiz liberallar va tartibsiz davlat arboblari qolaveradi. Va hatto millatchilikning o'zi milliy muammolarni hal qilmasligini anglagan izchil millatchilar ham. Jahon urushlari va proletar inqilobining zamonaviy davrida demokratiya, davlat va millatlar masalalari faqat proletariat rahbarligida hal qilinadi.
Vengrialiklarda "Dunayda Vatan qolga kiritish" degan tushuncha mavjud. Proletariat o'zi va ishchilarning keng qatlamlari uchun demokratiyani, ya'ni o'z taqdirida faol ishtirok etishni qo'lga kiritayotgani aniq. Shuningdek, proletariat u yoki bu mamlakatda xo'jayin bo'lmaguncha mahrum bo'lgan Vatanni zabt etib boraveradi. Bu yo'lda u o'z tarkibiga boshqa elementlarni olishdan qo'rqmaydi, ulardan hamma ham "Dunayga etib bormaydi".
11) Zamonaviy dunyoda Rossiyaning o'rni qanday? U imperialistik yirtqichmi yoki xafa bo'lgan mustamlakami?
Rossiya tortib olingan koloniyalar fonida xafa bo'lgan yirtqich hisoblanadi.
Yer yuzida Rossiya bugungi kunda XX asr boshlaridagi Germaniya va Xitoy bilan bir vaqtning o'zida o'xshashliklarni namoyish etmoqda. Kimdir bu taxminni tasdiqlash yoki rad etish uchun bu masalani batafsil o'rganishi mumkin.
* — Rossiya Federatsiyasida milliy-bolsheviklar partiyasi taqiqlangan